İŞLETİM SİSTEMLERİ NELERDİR ?
İşletim Sistemi Nedir ?
Bilgisayarda çalışan, donanım kaynaklarını yöneten ve çeşitli uygulama yazılımları için yaygın servisleri sağlayan bir yazılımlar bütünüdür.İşletim sistemi, uygulama kodları genellikle direkt donanım tarafından yürütülmesine rağmen, girdi-çıktı, bellek atama gibi donanım fonksiyonları için uygulama programları ve bilgisayar donanımı arasında aracılık görevi yapar.
İşletim sistemleri sadece bilgisayar, video oyun konsolları, cep telefonları ve web sunucularında değil; arabalarda, beyaz eşyalarda hatta kol saatlerinin içinde bile yüklü olabilir. İşletim sistemleri işlevsellerinin genişliği ile değil, donanımı belli bir amaç doğrultusunda programlayabilme nitelikleriyle değerlendirilmelidir.
İşletim sistemlerine örnek olarak; Microsoft Windows, Mac OS X, Linux, BeOS, Android ve iOS örnek verilebilir.
İşletim Sistemi Çeşitleri:
1)Amiga
2)Chromium İşletim Sistemi
3)GNU/Linux İşletim Sistemi
4)Mac OS X
5)MS-DOS İşletim Sistemi
6)Plan 9
7)Pardus İşletim Sistemi
8)Windows İşletim Sistemi
9)UNIX
10)Android
11)iOS
12)BeOS
1)Amiga:
1994 yılında commodore international iflas ettikden sonra Amiga kişisel bilgisayarlarının tüm hakları amiga inc'e kalmıştır ve Amiga işletim sistemini tekrar geliştirilebilmesi için 2006 yılında powerpc üzerinde uzmanlaşmış yazılım şirketi hyperion entertainment lisans vermiştir bir süre sonrada tüm hakları bu şirkete kalmıştır. AmigaOS 4 ExecSG (Second Generation) çekirdeği üzerine kurulmuştur. AmigaOS, kurulduğu donanımdan maksimum performansı alan ve mükemmel bir çok görevlilik (multitasking) özelliğine sahip olan, çok esnek bir işletim sistemidir. Commodore İnternational yazdığı AmigaOS 3.1'işletim sisteminin kaynak kodlarından devam edilerek günümüzde 4.1 update 5 sürümüne kadar yükselmiştir çok yakında hyperion entertainment yeni ve en güçlü amiga donanımı olan Amigaone X1000 ile AmigaOS 4.2 'yi piyasaya sürerek Amigacılara gelecek vaat etmektedir.
2)Chromium İşletim Sistemi:
Chromium, Linux çekirdeği esas alınarak Google tarafından tasarlanmış olan bir işletim sistemidir. Chromium zamanının büyük bir kısmını bilgisayar başında geçiren kullanıcıları hedef almaktadır. Teknik olarak sadece başka uygulama kullanmayan bir tarayıcıdır. Kelime işlemek, videolara, fotoğraflara bakmak gibi görevleri yerine getirmek için tarayıcıda kullanılan internet uygulamalarına güvenmektedir.
3)GNU/Linux İşletim Sistemi:
Linux, Linus Torvalds adında Finlandiyalı bir bilgisayar mühendisinin 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde bir öğrenciyken Intel'in yeni işlemcisi 80386' nın korumalı mod mimarisini denemek üzere geliştirmeye başladığı bir işletim sistemi çekirdeğidir. İnternette yaptığı duyuru sonucunda tüm dünyadan birçok programcının da desteği ile hızla gelişmiş ve halen aynı destek ile gelişmekte olan açık kaynak kodlu, özgür bir yazılımdır. Hızlı bir sürecin sonunda Linus'un geliştirdiği çekirdek, GNU hareketinin bir meyvesi ve aynı zamanda taşıyıcısı haline gelmiştir. GNU için yazılmış özgür yazılımlar çok kısa süre içerisinde Linux çekirdeği ile uyumlu çalışabilecek hale getirilmiş ve ortaya güçlü, esnek ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemi çıkmıştır. GNU/Linux olarak anılması gereken işletim sistemi zaman içerisinde telaffuz kolaylıklarından ötürü Linux olarak anılmaya başlanmıştır.
4)Mac OS X:
Mac OS X, Apple şirketi tarafından geliştirilen, pazarlanan ve satılan kısmi özel, grafiksel bir işletim sistemidir. Yine Apple'ın 1984 yılında oluşturduğu ilk işletim sistemi olan Mac OS' in son sürümüdür. Fakat Mac OS 8 ve 9 sürümlerinin aksine, Mac OS X, NeXT şirketi tarafından geliştirilmiş bir teknoloji üzerine kurulmuş UNIX tabanlı bir işletim sistemidir.
İşletim sistemi ilk kez 2001 yılının Mart ayında aşağıdaki bir masaüstü odaklı versiyonu (Mac OS X v10.0) ile, Mac OS X Server 1.0 olarak 1999 yılında piyasaya sürüldü. O zamandan beri, altı farklı "müşteri" ve Mac OS X'in "server " sürümleri serbest bırakıldı, en son Mac OS X 10.6 sürümü 28 Ağustos 2009 tarihinde kullanıma sunuldu.
Sunucu sürümü, Mac OS X Server mimari masaüstü muadili ile aynıdır ama genellikle Macintosh sunucu donanımı Apple'ın hattı üzerinde çalışır. Mac OS X Server çalışma grubu yönetimi ve anahtar ağ hizmetlerine erişim sağlayan basitleştirilmiş yönetim yazılım araçları içerir. Bir posta aktarım aracısı, LDAP sunucusu, bir alan adı sunucusu ve diğerleri dâhildir.
İşletim sistemi ilk kez 2001 yılının Mart ayında aşağıdaki bir masaüstü odaklı versiyonu (Mac OS X v10.0) ile, Mac OS X Server 1.0 olarak 1999 yılında piyasaya sürüldü. O zamandan beri, altı farklı "müşteri" ve Mac OS X'in "server " sürümleri serbest bırakıldı, en son Mac OS X 10.6 sürümü 28 Ağustos 2009 tarihinde kullanıma sunuldu.
Sunucu sürümü, Mac OS X Server mimari masaüstü muadili ile aynıdır ama genellikle Macintosh sunucu donanımı Apple'ın hattı üzerinde çalışır. Mac OS X Server çalışma grubu yönetimi ve anahtar ağ hizmetlerine erişim sağlayan basitleştirilmiş yönetim yazılım araçları içerir. Bir posta aktarım aracısı, LDAP sunucusu, bir alan adı sunucusu ve diğerleri dâhildir.
5)MS-DOS İşletim Sistemi:
Disk Operating System (DOS) bilgisayarlar için ufak ve basit bir işletim sistemi türü olup, ana görevi disket ve sabit disk gibi saklama ortamlarının yönetimidir. Bilgisayarların diğer işlevleri; grafik, ses, yazdırma, ağda gezinme, bellek yönetimi, çoklu kullanıcı ve çoklu işlem özellikleri, DOS tarafından üstlenilebilir. Bu özellik ve görevler çeşitli kullanım yazılımlarının yardımı ile olur.
DOS sistemleri 90'lı yılların ortasına kadar hemen hemen her PC' de işletim sistemi olarak görev yapmışlardır. Bugün çoğu alanda yerini Windows almış ise de, DOS basit ve ufak oluşundan bir gömülü sistem olarak çeşitli kumanda ve denetleme sistemlerinde hayatını sürdürmektedir. DOS’un tarihi biligisayarların (kişisel bilgisayarlar) tarihiyle başlar. DOS’ta grafiksel bir kullanıcı arabirimi (pencereler) yoktur, her şey komutlarla ve düzinelerce parametre ile yapılır. DOS, tüm x86 tabanlı bilgisayarlarda çalışır. Çok görevli bir işletim sistemi olmayan DOS, grafik kullanıcı arabirimini kullanmaz.
DOS sistemleri 90'lı yılların ortasına kadar hemen hemen her PC' de işletim sistemi olarak görev yapmışlardır. Bugün çoğu alanda yerini Windows almış ise de, DOS basit ve ufak oluşundan bir gömülü sistem olarak çeşitli kumanda ve denetleme sistemlerinde hayatını sürdürmektedir. DOS’un tarihi biligisayarların (kişisel bilgisayarlar) tarihiyle başlar. DOS’ta grafiksel bir kullanıcı arabirimi (pencereler) yoktur, her şey komutlarla ve düzinelerce parametre ile yapılır. DOS, tüm x86 tabanlı bilgisayarlarda çalışır. Çok görevli bir işletim sistemi olmayan DOS, grafik kullanıcı arabirimini kullanmaz.
6)Plan 9:
Ken Thompson, Dennis Ritchie and Douglas McIlroy, Unix işletme sistemini kurmak için Bell labratuvarlarında C programlama dilini dizayn edip geliştirmiştir. Bell laboratuvarlarındaki programcılar, modern dağıtılmış çevreler için düzenlenmiş Plan 9 ve Inferno'yu geliştirmeye devam ettiler. Plan 9 başlangıcında ağ işletim sistemi olarak dizayn edildi buna karşın Unix, bu özellikleri dizayna sonradan dahil etmiştir. Şu anda Lucent kamu lisansı altında piyasaya sunulmaktadır. Inferno Vita Nuova Holdings'e satıldı ve GPL/MIT lisansı altında piyasaya sunulmaktadır.
7)Pardus İşletim Sistemi:
Tübitak Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü bünyesinde yürütülen bir Linux dağıtımı projesidir. Açık kaynak kodlu ve GPL (Genel Kamu Lisansı)ile dağıtılan bir özgür yazılım ürünüdür. Pardus, bilişim okur-yazarlığına sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılayan, mevcut Linux dağıtımlarının üstün taraflarını kavram, mimari ya da kod olarak kullanan bir ulusal dağıtımdır.
8)Windows İşletim Sistemi:
Microsoft Windows, kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak, programları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, Microsoft firmasının geliştirdiği bir işletim sistemleri ailesidir. Microsoft' un ilk işletim sistemi olan MS-DOS' tan farklı olarak Windows'ta aynı anda çok sayıda programla çalışmak mümkündür. Windows, masaüstü pazarında en yaygın kullanılan işletim sistemidir. 2002 yılında, Windows dünya çapında masaüstü piyasasında yaklaşık %97.46'lık bir pay sahibiydi, 2006 Nisan ayı istatistikleri bunun %89 seviyesinde olduğunu gösteriyor. Bu alanda en ciddi rakibi şu anda Linux' tur.
Microsoft Windows işletim sistemleri ailesi, daha eski IBM PC için olan MS-DOS ortamının üzerine bir grafik katmanı olarak başlamıştır. Modern sürümleri daha yeni olan Windows NT çekirdeği üzerine kuruludur. Windows 32-bit ve 64-bit Intel ve AMD işlemciler üzerinde çalışır; daha eski sürümleri DEC Alpha, MIPS R4000, ve PowerPC mimarilerinde de çalışmaktaydı (SPARC mimarisinde de çalışması için çalışmalar vardı). Windows'un taşınabilir cihazlar için geliştirilmiş sürümü Windows CE (Pocket PC, Windows Mobile) ailesi olarak anılır, 32-bit bir işletim sistemidir; ARM, StrongARM, Intel XScale ve MIPS işlemcilerinde çalışır.
Microsoft Windows işletim sistemleri ailesi, daha eski IBM PC için olan MS-DOS ortamının üzerine bir grafik katmanı olarak başlamıştır. Modern sürümleri daha yeni olan Windows NT çekirdeği üzerine kuruludur. Windows 32-bit ve 64-bit Intel ve AMD işlemciler üzerinde çalışır; daha eski sürümleri DEC Alpha, MIPS R4000, ve PowerPC mimarilerinde de çalışmaktaydı (SPARC mimarisinde de çalışması için çalışmalar vardı). Windows'un taşınabilir cihazlar için geliştirilmiş sürümü Windows CE (Pocket PC, Windows Mobile) ailesi olarak anılır, 32-bit bir işletim sistemidir; ARM, StrongARM, Intel XScale ve MIPS işlemcilerinde çalışır.
9)UNIX:
UNIX, 1969 yılında, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından Bell Laboratuvarları'nda geliştirilmiş, çok kullanıcılı, çok görevli yapıyı destekleyen bir bilgisayar işletim sistemidir. UNIX türevi işletim sistemleri çok işlemcili çok pahalı makinalardan, tek işlemcili basit ve çok ucuz ev bilgisayarlarına kadar pek çok cihaz üzerinde çalışabilen esnek ve sağlamlığı çok değişik koşullarda test edilmiş sistemlerdir. Fakat özellikle kararlı yapısı ve çok kullanıcılı-çok görevli yapısıyla çok işlemcili sunucularda adeta standart haline gelmiştir.
10)Android:
Google ve Open Handset Alliance tarafından, mobil cihazlar için geliştirilmekte olan, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Sistem açık kaynak kodlu olsa da, kodlarının ufak ama çok önemli bir kısmı Google tarafından kapalı tutulmaktadır.Google tarafından ücretsiz olmasının sebebi, sistemin daha hızlı ve çabuk gelişmesi, birçok popüler marka tarafından kullanılması ve bu sayede reklamlarını daha fazla kişiye ulaşmasını sağlamaktır.Google, Android sistemi üzerinde çalışan Google Play marketteki oyun ve uygulamalar üzerinde aldığı reklamları yayınlayarak para kazanmaktadır.Android'in desteklenen uygulama uzantısı ".apk"dır.
Android, aygıtların fonksiyonelliğini genişleten uygulamalar yazan geniş bir geliştirici grubuna sahiptir.Android için halihazırda 1 milyondan fazla uygulama bulunmaktadır. Google Play Store ise, Android işletim sistemi uygulamalarının çeşitli sitelerden indirilebilmesinin yanı sıra, Google tarafından işletilen kurumsal uygulama mağazasıdır. Geliştiriciler, ilk olarak aygıtı, Google'ın Java kütüphanesi aracılığıyla kontrol ederek Java dilinde yazmışlardır.
Open Handset Alliance, 5 Kasım 2007'de Android'i kurduğunu duyurmuştur ve ardından 34 adet donanım, yazılım ve telekom şirketi, mobil cihazlar için telif hakkı olmayan bir işletim sisteminin teknolojinin gelişimi için yararlı olduğu konusunda hemfikir olmuşlardır.
Android, Linux çekirdeği üzerine inşa edilmiş bir mobil işletim sistemidir. Bu sistem ara katman yazılımı, kütüphaneler ve API C diliyle yazılmıştır. Uygulama yazılımları ise, Apache harmony üzerine kurulu Java-uyumlu kütüphaneleri içine alan uygulama iskeleti üzerinden çalışmaktadır. Android, derlenmiş Java kodunu çalıştırmak için dinamik çevirmeli (ART) Android Run Time kullanır ve cihazların fonksiyonelliğini artıran uygulamaların geliştirilmesi için çalışan geniş bir programcı-geliştirici çevresine sahiptir.Google aynı zamanda işletim sistemindeki hataları bulan kullanıcıları para ödülü ile ödüllendirmektedir.
11)iOS:
Apple'ın başlangıçta iPhone için geliştirdiği ancak daha sonra iPod touch ve iPad'de de kullanılan mobil işletim sistemidir.Mac OS X'den türetilmiştir.iOS içinde 4 katman bulundurmaktadır: Core OS tabakası, Core Servisleri tabakası, Medya tabakası ve Cocoa Touch tabakası. Yazılım cihazın içinde 2500 MB'lık bir alan kaplamaktadır.iOS işletim sistemi yapısı nedeniyle Apple App Store ve İtunes dışında hiçbir yerden uygulama yüklenemez.
12)BeOS:
Be Incorporated tarafından 1991 yılında piyasaya sürülmüş olan UNIX türevi bir işletim sistemidir. Kendine ait bir dosya sistemine (BeFS) sahiptir. İlk başta Apple için AT & T Hobbit tabanlı donanım üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve sonra PowerPC tabanlı işlemciler üzerinde çalışacak şekilde modifiye edilmiştir. Daha sonra Bebox için özel olarak geliştirilen BeOS, sonra diğer bilgisayarları da desteklemeye başlamıştır. BeOS multimedya, iş ve yüksek performans için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. BeOS'un arayüzü temiz ve derli toplu olarak geliştirildi. BeOS kolay API programlama için C++ dilinde yazılmıştır. Büyük ölçüde POSIX uyumluluğu vardır. 2001 yılında Be Inc. ekonomik nedenlerden Palm'e satılmıştır. İsim ve telif haklarının da satılması nedeniyle ismi değiştirilmiş ve bir süre açık kaynak kodlu şekilde OpenBeOS ismiyle devam etmiştir. Palm'ın telif hakları gereğince ismi değiştirilerek bu işletim sistemi günümüzde Haiku OS olarak geliştirilmeye devam etmektedir.
Dünyada En Çok Kullanılan İşletim Sistemleri:
1)Windows 7 (%48,57)
2)Windows 10 (%17,43)
3)Windows XP (%10,09)
4)Windows 8.1 (%8,77)
5)Mac OS X 10.11 (%4,64)
6)Windows 8 (%2,62)
7)Mac OS X 10.10 (%2,04)
8)Linux (%1,79)
9)Windows Vista (%1,35)
10)Mac OS X 10.9 (0,83)
Kaynaklar:
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0%C5%9Fletim_sistemi
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Operating_system_placement.svg/250px-Operating_system_placement.svg.png
http://vatansvs.blogspot.com.tr/2014_01_01_archive.html
https://tr.wikipedia.org/wiki/Android_(i%C5%9Fletim_sistemi)
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0OS
https://tr.wikipedia.org/wiki/BeOS
http://www.kolaydata.com/en-cok-kullanilan-isletim-sistemleri/
0 yorum:
Yorum Gönder